بایگانی دسته ی عفونت های کودکان و نوجوانان

تب چیست ؟

تب (ذمای بالای بدن) در کودکان رایج است. تب واکنشی طبیعی به بسیاری از بیماری ها است که رایج ترین آن ها عفونت بدن است. معمولا تب به خودی خود مضر نیست. در واقع به دستگاه ایمنی بدن کمک می کند تا با عفونت مبارزه کند.

تب کودکان برای والدین نگران کننده است اما پزشکان نگران پیدا کردن عامل تب هستند، نه نگران دمای بدن. نظارت بر هر گونه علائم بیماری از تب برای پزشک مهم تر است.

در کودکان تب یکی از علایم شایعی است که گاهی چندین بار در سال اتفاق می افتد و کنترل آن بسیار با اهمیت است زیرا ممکن است موجب بروز تشنج در کودک شود بخصوص در کودکانی که سن کمتر از ۵ سال و سابقه تشنج در خانواده دارند.

علت تب در کودکان :

دلایل تب در کودکان متفاوت است که شامل موارد زیر است :

۱- عفونت: اکثر تب ها در اثر یک بیماری یا عفونت خاص در بدن بوجود می آید. تب به بدن کمک می کند با تحریک مکانیزم های دفاعی طبیعی بدن، با عفونت ها مقابله کند.

۲- پوشیدن لباس زیاد: نوزادان، مخصوصاً نوزادان تازه متولد شده، اگر زیاد لباس بپوشند یا در مکانی گرم قرار بگیرند، تب می کنند به دلیل آنکه به اندازه بچه های بزرگتر نمی توانند درجه حرارت بدن خود را تنظیم کنند.

۳- واکسن ها: بچه ها و نوزادان گاهی پس از واکسن دچار تب خفیف می شوند.

۴- در آوردن دندان: در آوردن دندان درجه حرارت بدن را بیشتر می کند اما تب بچه از ۳۸ درجه بیشتر نمی رود.

۵- کم آبی بدن و گرمازدگی: کم آبی بدن و گرمازدگی یکی از علت تب کودکان می باشد.

درجه حرارت و تب چند درجه برای نوزاد و کودک نگران کننده است؟

دستورالعمل های زیر ممکن است برایتان مفید باشد، دستورالعمل تب کودک در آکادمی آمریکایی اطفال (AAP):

نوزادان تا ۳ ماهگی دمایی بالاتر از ۱۰۰٫۴ درجه (۳۸ درجه سانتیگراد) یک مشکلی است که باعث نگرانی می شود.

نوزادان بین ۳ تا ۶ ماهگی تب بالای ۱۰۱ درجه (۳۸٫۳ درجه سانتیگراد) باید توسط متخصص اطفال بررسی شود.

نوزادان سن ۶ ماه به بالاتر درجه حرارت بیش از ۱۰۳ درجه (۳۹٫۴ درجه سانتیگراد) نیاز به مشاوره فوری با یک پزشک دارد.

اگر کودک شما علائم بیماری دیگری مانند سرماخوردگی، سرفه، استفراغ یا اسهال را داشت، با پزشک خود مشورت کنید علاوه بر این، والدین، همیشه به غرایزتان اعتماد کنید اگر فکر می کنید باید به پزشک مراجعه کنید.

علایم هشدار دهنده تب در کودکان

اگر همزمان با تب هرکدام از علایم زیر در کودک دلبند شما بروز پیدا کرد هرچه سریعتر به پزشک مراجعه کنید.

بیحالی و خواب آلودگی

کاهش اشتها و تمایل نداشتن به شیر خوردن

بیقراری شدید

بروز تب در سن زیر ۳ ماه

تب بالای ۳۹ درجه

وجود استفراع و سردرد همزمان با تب

سفتی گردن

کاهش حجم ادرار بخصوص در همراهی با اسهال و بی اشتهایی

افزایش تعداد تنفس یا هرگونه سختی در تنفس

عدم بهبود تب بعد از ۳ روز

هرچه درجه تب بالاتر و سن کودک کمتر باشد نیاز بیشتری به بررسی دارد.

برای اندازه گیری تب از یک دماسنج مطمئن استفاده کنید. در موراد زیر می توان گفت که کودک تب دارد:

• اندازه گیری مقعدی ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت یا ۳۸ درجه سلسیوس.

• اندازه گیری دهانی ۹۹٫۵ درجه فانهایت یا ۳۷٫۵ درجه سلسیوس.

• اندازه گیری زیربغلی ۹۹ درجه فانهایت یا ۳۷٫۲ درجه سلسیوس.

چگونه می توان تب کودک را پایین آورد ؟

• لباس های کودک را کم کنید.

• سعی کنید از لباس های گشاد و نخی استفاده کنید.

• درجه حرارت اتاق را کم کنید و روی کودک را با پتو نپوشانید.

• هنگام تب کردن کودک آن را روی ملافه ای سفید بخوابانید تا احساس خنکی کند.

• پاشویه کودک با آب ولرم. با آب ولرم پاشویه کنید و یا آن را در وان پر از آب ولرم قرار دهید. پاشویه به شستن پاها و یا انداختن پارچه خیس روی پاها محدود نمی شود. برای پاشویه می توانید یک اسفنج را به آب ولرم آغشته کنید و از بالا روی بدن کودک بکشید.

• دست و صورت و پاهای کودک را با آب ولرم بشویید، سپس با دستمالی مرطوب با آب ولرم روی پیشانی و یا شکم کودک قرار بدهید.

• به علت تب کودکان در شب، والدین باید خیلی مراقب او باشند و برای پایین آمدن تب از شیاف استامینوفن استفاده کنید.

• هرگز با استفاده از الکل نوزاد را پاشویه نکنید زیرا الکل از طریق پوست جذب شده و وارد خون می شود. ورود الکل به خون می تواند سبب بروز مشکلات تنفسی یا تشنج شود و یا کودک بر اثر افت قند خون خواب آلوده یا تحریک پذیر گردد.

• تن شویه کردن کودک، آب زود تر از هوا تب را از بدن دور می کند بنابراین حمام باعث کاهش دما می شود و اثر داروها را بیشتر می کند. از حمام ولرم استفاده کنید اگر دمای آب مقداری کمتر از دمای بدن باشد موجب کاهش تب می شود.

• کودک را تشویق به خوردن مایعات کنید. شیر خواران را مرتب شیر بدهید. تب باعث کاهش آب بدن می شود بنابراین سعی کنید برای افزایش آب بدن به کودک نوشیدنی بدهید. آب خالص بهترین انتخاب است اما می توان آب میوه رقیق شده هم به کودک داد. مراقب نشانه های کم آبی بدن مثل ادرار کم، ادرار غلیظ و پررنگ و خشک شدن دهان و لب ها باشید.

• یک راه حل این است که با نظر پزشک به کودک استامینوفن هر ۴ ساعت یا ایبوپروفن هر ۶ ساعت با توجه به وزن و سن کودک به آن داده شود. (توجه داشته باشید که ایبوپروفن در کودکان زیر ۶ ماه توصیه نمی شود.) هر دو این داروها به پایین آوردن تب کمک می کنند بدون آنکه بر دفاع بدن در برابر عفونت اختلالی ایجاد کنند. با پایین آمدن تب، حال کودک بهتر شده و مایعات بیشتری می نوشد و همین مسئله بهبودی را سرعت می بخشد. توجه داشته باشید که قبل از دادن هر دارویی به کودک با پزشک مشورت کنید.

• هیچگاه به کودک خود آسپیرین ندهید. آسپیرین ممکن است کودک را مستعد سندرم Reye کند. این بیماری نادر است ولی می تواند کشنده باشد.

توصیه : بسیاری از داروهای ضد سرماخوردگی و سرفه، حاوی ترکیبات تب بر نظیر ایبوپروفن یا استامینوفن نیز هستند. قبل از استفاده از این داروها روی بروشور و روی جعبه دارو را به دقت بخوانید و در صورتی که دارای ترکیبات تب بر است از دادن داروی تب بر دیگر به کودک خودداری کنید.

چرا تب و لرز می کنیم و راه های درمان تب و لرز چیست؟

این یکی از بزرگترین شگفتی های بدن انسان است؛ ببینیم که چطور ممکن است درحالی که از تب می سوزیم، سردمان باشد و از سرما بلرزیم. همه ما این حالت را تجربه کرده ایم سوختن در تب درحالی که از سرما به خودمان می لرزیم. این حالت به عدم کارایی درست تنظیم کننده داخلی عجیب و غریب بدنمان بر می گردد که در حقیقت یکی از راه حل های آن، مبارزه با عفونت هست.

ویروس ها و باکتری ها در دمای بالای ۹۸٫۶ درجه فارنهایت (F) کمتر تکثیر می شوند. معمولا تب و لرز با هم اتفاق می افتند و می توانند برای برخی افراد بسیار تجربه شوند.

اگر دمای بدن تان بالا است، پس به چه دلیل احساس سرما می کنید و چرا می لرزید؟

پاسخ بسیار ساده است. اگر دمای بدن شما بالاتر از حد معمول باشد هوا و محیط اطراف شما سردتر از چیزی است که قبلا بوده و احساس می شود، زمانی که تفاوت زیادی بین دمای بدن شما و محیط اطراف باشد، شما احساس سرمای بیشتری می کنید.

لرزش زمانی رخ می دهد که عضلات شما به سرعت برای تولید گرما منقبض و منبسط می شوند. این در پاسخ به دمای هوای سرد و افزایش دما در داخل بدنتان اتفاق می افتد.

اقداماتی که برای درمان تب و لرز باید انجام بدهید

• لباس های گرم در حد معقول و مناسب بپوشید اما چیزی دور خودتان نپیچید.

• زمانی که تب دارید از یک پتو اضافه استفاده کنید تا جلوی لرزتان را بگیرد, فقط در این کار زیاده روی نکنید.

• یک عدد لباس اضافه بپوشید برای اینکه حالتان بهتر شود و هر وقت لرزتان تمام شد، لباس را از تنتان در بیاورید.

• لباس هایی بپوشید که مناسب دمای هوا باشند.

• بچه ای که تب دارد را بین حجم زیادی از لباس نپیچانید لباس های سبک و راحتی تنش کنید.

• آب بنوشید.

• اضطراب نداشته باشید. مهم ترین چیزی که وقتی خودتان یا فرزندتان تب دارید باید در نظر داشته باشید این است که نباید مضطرب باشید.

• در زمان تب و لرز از داروهای تب بر استفاده کنید.

• اگر تب بدنتان پایین بیاید لرزتان هم از بین می رود.

• تب و لرز معمولا با هم اتفاق می افتند اما چیزی نیستند که به خاطرشان نگران باشید. اگر متوجه شدید که لرزش بدنتان غیر قابل کنترل است یا اگر با کاهش تب هنوز لرزتان بند نیامده است با پزشکتان تماس بگیرید یا به مرکز درمانی مراجعه کنید.

علت پایین نیامدن تب کودک و دوباره بالا آمدن آن چیست؟

تا زمانی که عفونت برطرف نشود کودک تب می کند و این مسئله ممکن است ۲ تا ۳ روز طول بکشد. بعضی عفونت ها نظیر آنفولانزا، ممکن است ۵ تا ۷ روز طول بکشد. اگر کودک آنتی بیوتیک مصرف می کند ممکن است ۴۸ ساعت طول بکشد تا تب پایین بیاید. داروهای تب بر درجه حرارت بدن را موقتاً پایین می آورند اما تأثیری بر عفونت ندارند.

در صورت وقوع تشنج ناشی از تب چکار باید کرد؟

بالا رفتن ناگهانی تب (مثلاً از ۳۸٫۹ به ۴۰٫۵ درجه سانتیگراد) ممکن است باعث تشنج شود. در بیشتر موارد، “تشنج ناشی از تب” بی خطر است ولی این از اهمیت موضوع کم نمی کند و باید به آن توجه کافی کرد.

در صورتی که کودک به چنین تشنجی دچار شد (تنفس کودک سنگین می شود، آب دهانش راه می افتد، سیاهی چشم هایش بالا می رود، و یا دست و پایش بشدت تکان می خورد)، بلافاصله او را به پشت یا به پهلو و دور از اجسام سخت و تیز بخوابانید.

سر کودک را به آرامی به یک طرف برگردانید تا استفراغ یا بزاق به راحتی از دهانش خارج شود. مطمئن شوید چیزی در دهانش نیست و تا زمانی هم که در حال تشنج است چیزی در دهانش نگذارید. سعی کنید مدت زمان طول کشیدن تشنج را بخاطر بسپارید. این نوع تشنج ها معمولاً بین ده ثانیه تا سه یا چهار دقیقه طول می کشند.

وقتی تشنج تمام شد سعی کنید درجه حرارت بدن کودک را پایین بیاورید تا مانع بروز تشنج های بعدی شوید. اگر کودک هوشیار است می توانید به او استامینوفن کودکان یا در صورتی که بزرگتر از ۶ ماه است، ایبوپروفن کودکان بدهید. لباس های کودک را در آورید و او را با آب ولرم پاشویه کنید. اگر کودک هوشیار است و می تواند چیزی بخورد به او شیر سینه یا شیر خشک بدهید.

حتی اگر تشنج خفیف باشد یا فقط چند ثانیه طول کشیده باشد با پزشک خود تماس بگیرید و در صورت لزوم کودک را نزد او ببرید. اگر در زمان تشنج رنگ کودک به آبی متمایل شد، بیشتر از چند دقیقه تکان های شدید داشت، بعد از تشنج در نفس کشیدن مشکل داشت، و یا یک ساعت بعد از تشنج هنوز هم بی حال و خواب آلوده بود به اورژانس مراجعه کنید.

نکاتی مهم در مورد دادن داروی تب بر به کودکان

• بیشتر از ۵ دوز از دارو در طول یک روز به کودک ندهید.

• به نوزاد كوچكتر از ۳ ماه  دارو ندهید مگر اینكه پزشك به شما گفته باشد.

• بر چسب را با دقت بخوانید، مطمئن شوید كودك مقدار درستی از دارو را مصرف می كند.

• چنانچه از قطره  استفاده می كنید، قطره چكان را تا خط روی آن پر كنید.

• برای الکسیرهای مایع، از یک وسیله اندازه گیری مایع استفاده کنید یا مطمئن شوید مقدار درست دارو را به کودک می دهید.

پیشگیری از تب

کاهش مواجهه با بیماری های عفونی در پیشگیری از تب موثر است. نکاتی که می تواند در این زمینه به شما کمک کند، عبارتند از:

• دست های خود را به خصوص قبل از غذا خوردن، پس از دستشویی رفتن، بعد از حضور در مکان های پرجمعیت یا تماس با شخص بیمار، بعد از نوازش حیوانات و در طول سفر بشویید و در این زمینه به کودکان خود هم آموزش دهید.

• به کودکان خود آموزش دهید که چگونه به طور کامل دست های خود را با صابون و آب بشویند.

• زمانی که آب و صابون در اختیار ندارید از ضدعفونی کننده های دست استفاده کنید.

• از دست زدن به بینی، دهان یا چشم های خود جلوگیری کنید. زیرا ویروس ها و باکتری ها از این روش می توانند وارد بدن شما شوند و باعث عفونت شوند.

• زمان سرفه کردن دهان خود و زمان عطسه کردن بینی خود را بپوشانید و در این زمینه به کودکان تان هم آموزش بدهید. در صورت امکان در هنگام عطسه کردن یا سرفه کردن از افراد دیگر دور شوید تا از انتقال میکروب به آنها جلوگیری شود.

• فنجان، بطری آب و ظروف خود را به صورت مشترک با فرزندتان استفاده نکنید.

انواع دماسنج
هر دماسنجی که انتخاب کنید، مطمئن شوید که طریقه درست استفاده از آن را بلد باشید تا بتوانید عددی دقیق به دست آورید. قبل از استفاده به دقت دفترچه راهنمای آن را مطالعه کنید.

دماسنج‌های دیجیتال معمولاً سریعترین و دقیق‌ترین عدد را به دست می‌دهند. این دماسنج‌ها سایزها و شکل‌های مختلفی دارند و در اکثر سوپرمارکت‌ها و داروخانه‌ها در قیمت‌های مختلف موجود هستند. برای اطمینان از استفاده درست حتماً دفترچه راهنمای آن را مطالعه کنید. به طور کلی، دماسنج‌های دیجیتال را می‌توان با روش‌های اندازه‌گیری زیر استفاده کرد:

• دهانی
• مقعدی
• زیربغلی

دماسنج را روشن کرده و مطمئن شوید که عدد روی صفحه آن صفر است و عدد استفاده قبلی را نشان نمی‌دهد. دماسنج‌های دیجیتال معمولاً میله‌ای پلاستیکی و قابل‌انعطاف دارند که در نوک آن سنسور دما قرار گرفته است و در سر دیگر آن صفحه نمایشی خوانا وجود دارد.

اگر دماسنجتان از کاورهای قابل‌تعویض پلاستیکی استفاده می‌کند، دقت کنید که کاور موردنظر را براساس توصیه‌های تولیدکننده که در دفترچه راهنما قید شده است، تهیه کنید. به خاطر داشته باشید که بعد از هر بار استفاده کاور را دور بیندازید و دماسنج را براساس توصیه‌های دفترچه راهنما تمیز کنید.

دماسنج‌های الکترونیکی گوش دمای پرده صماخ—دمای داخل کانال گوش– را اندازه‌گیری می کنند. گرچه استفاده از این دماسنج‌ها برای بچه‌های بزرگتر سریع و آسان است اما برای نوازدان سه ماهه یا کوچکتر چندان دقیق نیستند و تقریباً گران هستند.

دماسنج‌های نوار پلاستیکی (نوارهای پلاستیکی کوچکی که روی پیشانی می‌فشارید) می‌توانند نشان دهند که فرزندتان تب دارد یا خیر اما برای به دست آوردن یک عدد دقیق از دمای بدن قابل‌اعتماد نیستند، مخصوصاً برای نوزادان و بچه‌های کوچکتر. اگر می‌خواهید دمای دقیق بدن فرزندتان را بدانید، این دماسنج انتخاب مناسبی نیست.

دماسنج‌های پیشانی نیز قادرند به شما نشان دهند فرزندتان تب دارد یا خیر اما به اندازه دماسنج‌های دیجیتال دهانی یا مقعدی دقیق نیستند.

دماسنج پستانکی ممکن است راحت به نظر برسد اما در این مورد هم عدد به دست آمده از دمای بدن به اندازه دماسنج‌های مقعدی دقیق و قابل‌اعتماد نیستند و برای نوزادان کمتر از سه ماهه نباید مورد استفاده قرار گیرند. برای این دماسنج لازم است که کودک آن را به مدت چند دقیقه بدون حرکت در دهان خود نگه دارد که برای اکثر بچه‌ها و نوزادان کاری تقریباً غیرممکن است.

دماسنج‌های شیشه‌ای جیوه‌ای زمانی بسیار متداول بودند، اما امروزه آکادمی پزشکی اطفال امریکا اعتقاد دارد که نباید بخاطر قرارگیری احتمالی در معرض جیوه که آلاینده‌ای محیطی است، مورد استفاده قرار گیرند. (اگر هنوز در خانه از این دماسنج‌ها دارید، آن را در سطل زباله که ممکن است جیوه‌اش از آن نشت کند، بیندازید. برای اینکه بفهمید این دماسنج‌ را کجا می‌توانید دور بیندازید از پزشک یا درمانگاه محل سوال کنید.)

نکاتی برای استفاده از دماسنج
همانطور که هر پدر یا مادری می‌داند، گرفتن دمای بدن بچه‌ای که احساس بیماری دارد کار سختی است. اما این یکی از مهمترین ابزارهای پزشکان برای تعیین بیماری یا عفونت در کودکان است. بهترین روش برای اندازه‌گیری درجه حرارت بدن، به سن کودک و اخلاق و روحیه او بستگی دارد.

برای بچه های کمتر از سه ماهه، بهترین و دقیقترین عدد اندازه‌گیری با استفاده از دماسنج‌های دیجیتال به صورت مقعدی حاصل می‌شود. دماسنج‌های الکترونیکی گوش برای نوزادان کمتر از سه ماهه توصیه نمی‌شود زیرا کانال گوش آنها معمولاً خیلی کوچک است.

برای بچه‌های بین سه تا چهار ساله، می‌توانید از دماسنج‌های دیجیتال به روش مقعدی یا دماسنج الکترونیکی گوش استفاده کنید. همچنین می‌توانید از دماسنج دیجیتال به روش زیربغلی استفاده کنید، گرچه دقت کمتری نسبت به سایر روش‌ها دارد.

برای بچه‌های چهار سال و بالاتر، اگر فرزندتان همکاری لازم را داشته باشد، معمولاً می‌توانید از دماسنج دیجیتال به روش دهانی استفاده کنید. اما بچه‌هایی که زیاد سرفه می‌کنند یا بخاطر کیپ بودن بینی‌شان، از دهان نفس می‌کشند ممکن است نتوانند دهانشان را به اندازه کافی بسته نگه دارند. در اینگونه موارد، می‌توانید از روش پرده صماخ گوش(بااستفاده از دماسنج الکترونیکی گوش) یا روش زیربغلی (بااستفاده از دماسنج دیجیتال) استفاده کنید.

گرفتن دمای مقعدی: بیشتر آدم‌ها قبل از اینکه بچه‌دار شوند، از فکر اینکه بخواهند روزی دمای مقعدی بدن کسی را بگیرند، مشمئز می شوند. اما نگران نباشید—کار بسیار ساده‌ای است:

۱٫ سر دماسنج را با ماده‌ای مثل وازلین چرب کنید.

۲٫ فرزندتان را به یکی از دو حالت زیر قرار دهید:

– روی پاهایتان یا روی یک سطح صاف و محکم به صورت دمر بخوابانید و کف دستتان را روی کمر او قرار دهید.

– او را به صورت طاق باز با پاهای خم‌شده به سمت سینه بخوابانید و دستتان را روی پشت و ران‌های او قرار دهید.

۳٫ با دست دیگرتان، دماسنج‌ چرب‌شده را حدود ۱٫۲۵ تا ۲٫۵ سانتیمتر وارد دریچه مقعد کودک کنید. درصورت مقاومت کودک، کار را متوقف کنید.

۴٫ دماسنج را بین انگشت دوم و سوم خود نگه دارید. سعی کنید فرزندتان را آرام کنید و همانطور که دماسنج را سر جای خود نگه داشته‌اید آرام آرام در گوشش زمزمه کنید.

۵٫ صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر نشانه هشدار دیگری که نشان می‌دهد دماسنج آماده خواندن است، را بشنوید. عدد را همراه با ساعت  روی صفحه بنویسید.

 گرفتن دمای دهانی:

انجام این کار بسیار ساده است و نیاز به همکاری کودک دارد:
۱٫ برای گرفتن دمای دهانی، باید ۲۰ تا ۳۰ دقیقه از خوردن یا آشامیدن فرزندتان گذشته باشد و مطمئن شوید که آدامس یا آبنبات در دهان کودک نباشد.

۲٫ نوک دماسنج را زیر زبان کودک قرار داده و از او بخواهید که دهانش را ببندد. به او یادآور شوید که نباید حرف بزند یا دهانش را باز کند. کمی استراحت کند و به طور عادی از بینی نفس بکشد.

۳٫ صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر علامت دیگری که نشان می‌دهد دماسنج آماده خواندن است را بشنوید. عدد را در کنار ساعت روی صفحه یادداشت کنید.

گرفتن دمای زیربغلی:

این راهی ساده برای گرفتن دمای بدن کودک است.

بااینکه به اندازه دمای مقعدی یا دهانی در کودکانی که همکاری بیشتری دارند دقیق نیست اما برخی والدین ترجیح می‌دهند از این روش اندازه‌گیری دما استفاده کنند، مخصوصاً برای بچه‌هایی که نمی‌توانند دماسنج را در دهان خود نگه دارند.

۱٫ لباس کودک را درآورده و دماسنج را زیر بغل او قرار دهید (دماسنج فقط باید با پوست تماس داشته باشد نه لباس).

۲٫ دست کودکتان را به سمت سینه او خم کنید تا دماسنج زیربغل او نگه داشته شود.

۳٫ صبر کنید تا تعداد درست صدای بیپ یا هر علامت دیگری که نشان می‌دهد دماسنج آماده خواندن است را بشنوید. عدد را در کنار ساعت روی صفحه یادداشت کنید.

هر روشی که استفاده کنید، این نکات را باید در ذهن داشته باشید:
• هیچوقت درست بعد از حمام کردن یا موقعی که زیر پتو بوده است دمای بدن فرزندتان را نگیرید زیرا می‌تواند بر عدد به دست آمده تاثیر بگذارد.

• هیچوقت موقع گرفتن دمای بدن فرزندتان، او را تنها رها نکنید.

کمک به بهبود بچه ‌ها
باز هم باید بگوییم که همه تب‌ها نیازمند درمان نیستند. و در اکثر موارد، تب فقط زمانی بایددرمان شود که کودک احساس ناراحتی می‌کند.

در زیر به راهکارهایی برای کاهش علائمی که معمولاً همراه با تب می‌آیند اشاره می‌کنیم:

• اگر فرزندتان احساس ناراحتی می‌کند، می‌توانید برحسب سن و وزنش، به او استامینوفن یا ایبوپروفن بدهید. (به هیچ عنوان به فرزندتان آسپیرین ندهید زیرا ممکن است موجب سندرم رای که یک بیماری کشنده نادر است شود، مگراینکه پزشک تجویز کرده باشد). اگر دوز مناسب دارو برای کودکان کمتر از دو سال را نمی‌دانید، با پزشک فرزندتان تماس بگیرید و سوال کنید.

به بچه‌های کمتر از دو ماهه نباید هیچ دارویی بدون تجویز و ارزیابی دکتر داده شود. اگر فرزندتان مشکل جسمی دارد، حتماً برای اینکه بفهمید چه دارویی برای او مناسب‌تر است با پزشکش مشورت کنید. به خاطر داشته باشید که داروهای مخصوص تب، معمولاً فقط به طور موقت تب را پایین می‌آورند اما آن را به حالت نرمال برنمی‌گردانند—و دلیل اصلی آن تب را نیز درمان نمی‌کنند.

• حمام کردن فرزندتان می‌تواند کمک کند کمی حالش بهتر شود و تبش پایین بیاید. فقط از آب ولرم استفاده کنید؛ آب سرد ممکن است موجب لرز او شود که درواقع دمای بدن را بالا می‌برد. هیچوقت از الکل (اگر از طریق پوست جذب شود، ممکن است موجب مسمومیت شود) یا حمام سرد یا کمپرس آب سرد (ممکن است موجب لرز و بالا بردن درجه حرارت بدن شوند) استفاده نکنید.

• لباس‌های کم حجم و سبک به فرزندتان بپوشانید و یک ملحفه یا پتوی نازک روی او بیندازید. پوشیدن لباس زیاد و انداختن پتوهای سنگین روی کودک، از بیرون رفتن گرمای بدن جلوگیری کرده و ممکن است باعث بالا رفتن بیشتر درجه حرارت بدن او شود.

• اطمینان حاصل کنید که اتاق‌خواب فرزندتان دمایی مناسب داشته باشد—نه زیاد گرم باشد و نه زیاد سرد.

• مایعات کافی در دسترس فرزندتان قرار دهید—تب ممکن است باعث شود کودک آب بدن خود را به سرعت از دست دهد. آب، سوپ، یخ و ژله همه انتخاب‌های مناسبی هستند. از دادن نوشیدنی‌های کافئین‌دار مثل نوشابه یا چای خودداری کنید زیرا ممکن است باعث بیشتر شدن ادرار فرزندتان شود.

• اگر فرزندتان درکنار تب دچار استفراغ یا اسهال نیز هست، از پزشک او سوال کنید که لازم است از محلول‌های الکترولیتی که مخصوص به‌هاست برای او استفاده کنید یا خیر. این محلول‌ها را می‌توانید از داروخانه‌ها تهیه کنید. به فرزندتان نوشیدنی انرژی‌زا و ورزشی ندهید زیرا این نوشیدنی‌ها برای بچه‌های کوچک درست نشده‌اند و قند اضافه آن ممکن است اسهال آنها را بدتر کند. همچنین مصرف میو‌ه‌ها و آب سیب فرزندتان را محدود کنید.

• به طور‌کلی، بگذارید فرزندتان هرچه که دوست دارد بخورد. لازم نیست همه روز را در رختخواب بماند اما باید استراحت داشته باشد.

• بهتر است کودکی که تب دارد را مدرسه یا مهدکودک نفرستید. اکثر پزشکان توصیه می‌کنند که ۲۴ ساعت بعد از اینکه درجه‌حرارت بدن او به حالت نرمال برگشت، کودک به مدرسه بازگردد.

چه ‌زمان به پزشک مراجعه کنید
دمای دقیقی که نشان می‌دهد باید با پزشک تماس بگیرید به سن کودک، بیاری او و اینکه درکنار تب علائم دیگری نیز دیده می‌شود یا خیر بستگی دارد.

در موارد زیر با پزشک تماس بگیرید:
• نوزادان زیر سه ماهه که درجه حرارت بدنشان ۱۰۰٫۴ درجه فارنهایت (۳۸ درجه سلسیوس) یا بالاتر باشد.

• بچه‌های بزرگتری که دمای حرارت بدنشان بالاتر از ۱۰۲٫۲ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سلسیوس) باشد.

در موارد زیر برای بچه‌های بزرگتری که تبی کمتر از ۱۰۲٫۲ درجه فارنهایت (۳۹ درجه سلسیوس) دارند، باید به پزشک مراجعه شود:

• در نوشیدن مایعات سرباز می‌زند و به اندازه کافی مایعات مصرف نمی‌کند.

• دچار اسهال مداوم یا استفراغ شده است.

• نشانه‌هایی از کم‌آب شدن بدن در او مشاهده می‌شود (کمتر از حد نرمال ادرار دارد، موقع گریه کردن اشک از چشمان او نمی‌آید، هوشیاری و فعالیت جسمی کمتری نسبت به مواقع عادی دارد).

• از یک چیز بخصوص شکایت دارد (مثلاً گلودرد یا گوش‌درد)

• هنوز بعد از ۲۴ ساعت(در بچه‌های زیر ۲ سال) یا ۷۲ ساعت (در بچه‌های بالای ۲ سال) تب دارد .

• بطور مداوم تب دار می‌شود، حتی اگر تب او هر شب فقط چند ساعت طول بکشد.

• مشکل جسمانی مزمن مثل بیماری قلبی، سرطان، لوپوس یا کم‌خونی دارد.

• روی بدن او جوش دیده می‌شود.

• موقع ادرار درد دارد.

در صورت مشاهده علائم زیر حتماً به اورژانس مراجعه کنید:
• گریه مداوم و تسلی‌ناپذیر
• آسیب‌پذیری حاد
• بیحالی و مشکل در راه رفتن
• ایجاد جوش‌های قرمز رنگ روی پوست (که قبل از مریض شدن کودک وجود نداشتند)
• کبود شدن لب‌ها، زبان یا ناخن‌ها
• به نظر برسد که قسمت نرم سر نوزاد به بیرون برآمده شده است یا به داخل گود شده است
• خشک شدن گردن
• سردرد شدید
• سستی و ناتوانی در حرکت
• مشکل در تنفس که بعد از تمیز کردن و پاک کردن بینی هم بهتر نشود
• سرگیجه
• درد شکم

همچنین، از پزشکتان راهبردهایی بخواهید که کمکتان کند کی درموقعی که فرزندتان تب دارد به پزشک یا بیمارستان مراجعه کنید.

تب: بخشی عادی از کودکی
همه بچه‌ها تب می‌کنند و در اکثریت موارد، طی چند روز به حالت عادی برمی‌گردند. برای بچه‌های بزرگتر (نه نوزادان کمتر از سه ماهه)، رفتار و واکنش بسیار مهمتر از عددی است که دماسنج نشان می‌دهد. همه آدم‌ها وقتی تب می‌کنند بیحال و مریض به نظر می‌رسند. این کاملاً طبیعی و قابل انتظار است.

اما اگر شک داشتید که چه باید بکنید یا نمی‌دانستید تب فرزندتان به چه معنی می‌تواند باشد، یا اگر فرزندتان آنقدر مریض به نظر می‌رسد که نگرانتان می‌کند، حتماً با پزشک او تماس بگیرید.

انتروویروس چیست؟

انتروویروس‌ها دسته‌ای از ویروس‌های ssRNA هستند که مرتبط با بسیاری از بیماری‌های انسان و پستانداران است. انتروویروس ها گروهی از ویروس ها هستند که باعث تعدادی از بیماری های عفونی می شوند که معمولا خفیف هستند. با این حال اگر آنها سیستم عصبی مرکزی را آلوده کنند، می توانند باعث بیماری جدی شوند.

آنترو ویروس ها از فامیل پیکورنا ویریده و دارای RNA هستند.زیر گروه اصلی آنها پولیو ویروس ها، ویروس های کوکساکی و اکو هستند. آنتروویروس های جدید را با شماره کلاسیفیه میکنند.

در نواحی معتدل حداکثر بیماری زائی آنها در تابستان و پاییز است. به طور متوسط مسئول حدود ۵۰ درصد بیماری های تبدار حاد در شیرخواران در تابستان و پاییز هستند.

انتروویروس های خطرناک

عفونت های انتروویروس که باعث بیماری‌های جدی می‌شوند:

– فلج اطفال در اثر انتروویروس ایجاد می‌شود.

– انتروویروس ۷۱ (EV۷۱) می‌تواند باعث بیماری‌های جدی مانند مننژیت یا آنسفالیت در نوزادان و کودکان خردسال شود.

– پاراکوویروس انسانی (HPeV) می‌تواند باعث بروز تب بالا و بثورات پوستی شود.

– انتروویروسD۶۸ نمونه‌ای نادر است، می‌تواند موجب مشکلاتی از جمله سرفه، خس خس سینه و فلجی شود.

عفونت های آنتروویروسی در نوزادان:

عفونت های آنتروویروسی در نوزادان نسبتا شایع است. عفونت ممکن است از طریق مادر به نوزاد قبل یا در خلال زایمان یا بعدازآن یا توسط اطرافیان منتقل شود.عفونت در نوزادان اغلب آسمپتوماتیک بوده ویا با بیماری تبدار خوش خیم یا گرفتاری شدید چندین ارگان تظاهر کند.علائم عفونت ممکن است در روز اول تولد بروز کند. در اکثر نوزادان پیش آگهی بیماری خوب است.

علائم آنتروویروسی در نوزادان:

– تب

– بیقراری

– بی اشتهایی

– راش پوستی ماکولوپاپولر ( ضایعه پوستی)

– زردی

– علائم تنفسی

– هپاتومگالی ( کبد بزرگ شده )

– نفخ شکم

– اسهال

– استفراغ

علائم انتروویروس ها در کودکان:

انتروویروس ها به اشکال مختلفی بروز می یابد و طیف گسترده ای از علائم می تواند توسط انتروویروس ها ایجاد شود (از درگیری مغز و قلب گرفته تا ایجاد پنومونی و هپاتیت)، اما اغلب این علایم شامل:

– تب

– استفراغ

– علائم تنفسی ملایم

– علایم شبیه آنفلوانزا با تب و درد عضلانی

 تب با بثورات پوستی

– علائم گوارشی

– تاول روی بیضه ها

به محض بروز این علائم والدین برای درمان باید به پزشک مراجعه کنند.

راه های انتقال انتروویروس ها در کودکان:

انسان تنهامخزن آنتروویروس های انسانی است.انتقال از طریق شخص به شخص ،از طریق تنفسی یا مدفوعی دهانی و موقع زایمان از مادر به کودک صورت میگیرد. در فاضلاب و خاک مرطوب این ویروس ها به دفعات به دست آمده اند ولی انتقال شخص به شخص نحوه اصلی ابتلا به انتروویروس ها می باشد.

کمی سن، پسر بودن، نبود بهداشت از عوامل مساعد کننده هستند و استفاده از شیر مادر ریسک ابتلا به عفونت را کم میکند.

دوره کمون آنتروویروس ها در کودکان:

دوره کمون آنتروویروس ها به طور تیپیک ۳ تا ۶ روز است. بچه های مبتلا چه علامت دار باشند وچه بدون علامت ،اغلب ویروس را از طریق دستگاه تنفس برای کمتر از ۱ تا ۳ هفته دفع میکنند. در حالیکه دفع ویروس از طریق مدفوع ممکن است تا ۲ ماه بعد از ابتلا به عفونت ادامه داشته باشد.

درمان انتروویروس ها در کودکان:

این ویروس اگر به موقع تشخیص داده شود با دارو قابل درمان است اما اگر علائم تشدید یابد یا موجب زخم در گلو، تورم چشم، گلو و یا تاول روی بیضه ها شود درمان کمی زمان بر خواهد بود.

و همچنین انتروویروس ها می توانند باعث فلج اطفال و بیماری دست-پا-دهان (HFMD) شوند. بیشتر افراد مبتلا به انتروویروس ها یا هیچ علامتی ندارند و یا علائم غیر اختصاصی دارند.

روش های پیشگیری از انتروویروس ها در کودکان:

به خانواده ها توصیه می شود با رعایت مسائل بهداشتی و ایمنی مراقب ابتلای فرزندان به ویروس انتروویروس ها باشند و اجتناب از تماس به فرد بیمار و رعایت نکات بهداشتی تنها راه پیشگیری از ابتلا به این ویروس است.

کودکان می‌توانند در ناحیه استخوان‌ها، مفاصل و ماهیچه‌ها دچار عفونت شوند. این عفونت معمولاً در مفاصلی که به استخوان‌های بلند متصل‌اند، دیده می‌شوند. این استخوان‌ها شامل استخوان باسن، زانو، مچ پا و شانه، آرنج و مچ می‌شوند. عفونت عضلات معمولاً در عضلات ران پا، کشاله ران و باسن دیده می‌شوند.

علت پدیدار شدن عفونت در این نواحی، جریان خون در این نواحی است. جریان خون در نواحی انتهای استخوان و در نزدیکی صفحات رشد استخوان و داخل مفاصل شدید است. در نتیجه، باکتری‌ها می‌توانند در این محل‌ها تجمع کنند.

عفونت مفاصل به دلایل زیادی برای کودکان خطرناک است:

– کودکان زیر ۳ سال به‌سادگی دچار عفونت می‌شوند. سیستم ایمنی آن‌ها به‌صورت کامل تکامل نیافته است. به‌علاوه، کودکان در این سن زیاد زمین می‌خورند که پوست آن‌ها را در برابر ابتلاء به عفونت‌ها آسیب‌پذیر می‌کند.

– عفونت‌ها داخل سیستم عفونی بدن کودکان به‌سرعت منتشر می‌شوند.

– آسیب به استخوان‌ها و مفاصل می‌تواند رشد کودک را مختل کند و باعث شود نتواند ازنظر فیزیکی سالم باشد. عفونت در ناحیه مفصل لگن بسیار خطرناک است و به‌سرعت باید مورد درمان قرار گیرد. برای اطلاع از بیمارستان‌های اطفال می‌توانید به بخش جستجوی بیمارستان‌های کشور در سایت دکتر سوشا مراجعه کنید.

علائم و نشانه‌های عفونت استخوان و مفاصل در کودکان

کودکانی که دچار عفونت استخوان، مفاصل یا ماهیچه‌ها هستند نشانه‌های زیر را بروز می‌دهند:

– تب

– درد

– حرکت محدود ناحیه عفونتی

– آسیب‌پذیری، غذا نخوردن و استفراغ کردن

بسیاری از کودکانی که به عفونت در نواحی مفاصل و استخوان‌ها دچار هستند، اخیراً آسیبی در آن ناحیه داشته‌اند. نشانه‌های عفونت توسط نشانه‌های درد و آسیب وارد شده مخفی می‌مانند. بیشتر والدین فکر می‌کنند که آسیب‌ها به‌خودی‌خود بهبود میابند و ممکن است زمان بیشتری لازم باشد تا عفونت را تشخیص دهند.

بسیار مهم است که بلافاصله بعد از پدیدار شدن علائم بیماری، کودک را به پزشک متخصص نشان دهید.

علت عفونت مفاصل

عفونت در ناحیه مفاصل، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها توسط باکتری‌هایی که به‌صورت عادی در محیط ما وجود دارند، ایجاد می‌شوند. شایع‌ترین باکتری که موجب پیدایش این عفونت‌ها می‌شود، استافیلوکوکوس اورئوس نام دارد.

باکتری‌ها به روش‌های مختلفی می‌توانند وارد بدن ما شوند. باکتری‌ها با استفاده از جریان خون داخل بدن جابجا می‌شوند تا زمانی که به مفصل، استخوان یا ماهیچه‌ای برسند. وقتی باکتری به این ناحیه رسید، از جریان خون خارج‌شده و در همین ناحیه رشد و تکثیر می‌شوند و موجب پیدایش علائمی که ذکر شد، می‌شود.

درمان عفونت مفاصل

درمان با آنتی بیوتیک

درمان با استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها اصلی‌ترین روش درمان عفونت مفاصل و استخوان است.

تزریق: در ابتلاء لازم است کودک در بیمارستان بستری شود تا آنتی‌بیوتیک برای او تزریق شود. مدت‌زمان بستری شدن کودک در بیمارستان به‌شدت و وخامت عفونت بستگی دارد. بیشتر کودکانی که به عفونت در مفاصل، استخوان‌ها و ماهیچه‌ها مبتلا می‌شوند باید به مدت یک تا دو هفته در بیمارستان بستری باشند.

آنتی‌بیوتیک خوراکی: برای بیشتر کودکان، درمان با استفاده از آنتی‌بیوتیک در نهایت به قرص تغییر پیدا می‌کند تا بتوان آن را در خانه مصرف کرد. از جمله این داروها کپسول کلیندامایسین است که می‌توانید با مراجعه به مرجع پزشکی دکتر سوشا همه اطلاعات لازم درباره این دارو را کسب کنید.

استفاده از PICC: برخی از کودکان می‌توانند داروها را به‌صورت تزریقی و در خانه با استفاده از دستگاهی به نام PICC دریافت کنند.

دوره درمانی با استفاده از داروهای آنتی بیوتیک در هر کودکی متفاوت است. به‌طورکلی برای درمان عفونت مفاصل بین ۴ تا ۶ هفته و برای عفونت ماهیچه‌ها بین ۳ تا ۴ هفته زمان لازم است.

بسیار مهم است که کودک داروها را به اندازه تجویز شده و سر موقع مصرف کند.

درمان با استفاده از جراحی

در عفونت‌های خفیف، استفاده از آنتی‌بیوتیک‌ها بیماری را درمان می‌کند؛ اما تعدادی از کودکان برای بهبودی کامل نیاز به انجام عمل جراحی دارند تا محل عفونی یا همان چرک به‌صورت کامل پاک‌سازی شود. این کار فشار و التهاب را از روی استخوان برداشته و جریان خون را بهبود می‌بخشد. بهبود جریان خون موجب می‌شود که آنتی‌بیوتیک‌ها بهتر به نواحی آلوده منتقل شوند و بهبودی سریع‌تر حاصل شود. برای بیشتر کودکان انجام تنها یک عمل جراحی کافی است، اما عفونت‌های شدید و وخیم ممکن است نیاز به انجام چند عمل جراحی داشته باشند.

نتیجه درمان عفونت استخوان و مفاصل

بیشتر کودکان بعد از اتمام دوره درمانی به‌صورت کامل بهبود میابند. هر چه تشخیص بیماری سریع‌تر انجام شود، احتمال بهبود کامل بیشتر است. اگر بیماری با تأخیر شناسایی شود، احتمال اینکه بیماری آسیب‌های بزرگی به بدن وارد کند بیشتر است. معمولاً استفاده از داروها تا مدتی بعد از بهبود، باعث افزایش ماندگاری اثر درمان می‌شوند. برای اطلاع از داروهای مورداستفاده در این بیماری می‌توانید به بخش اطلاعات دارویی در سایت پزشکی دکتر سوشا مراجعه کنید.

در کودکانی که به نوع شدید عفونت مبتلا هستند، ممکن است عوارض جانبی وجود داشته باشد. عوارض جانبی عبارت‌اند از لخته‌های خوبی، توقف رشد، تغییر حالت استخوان‌ها، شکستگی در استخوان‌ها که به دلیل سیستم ایمنی ضعیف است، مرگ بافت استخوان و سختی مفاصل. البته میزان بروز این عوارض جانبی کم است.